martedì 27 ottobre 2009

Sa limba sarda intrat a su Pranu de isvilupu. E unu

Est sa prima bia in s'istòria de s'autonomia de Sardigna chi sa limba sarda intrat a unu documentu de programmatzione econòmica. Lu faghet in su Pranu regionale de isvilupu, presentadu eris dae su guvernu sardu. Eo no isco – e de àteru de pagu importu est – si sa Regione at postu mente a su Comitadu pro sa limba sarda chi est naschidu finas pro bastare custu obietivu: sa limba sarda, paris cun sas àteras limbas de Sardigna, depet èssere unu motore pro s'isvilupu.
Su fatistat, custos sunt sos tretos de su documentu (si podet lèghere e iscarrigare in su situ meu) in ue si faeddat de sa limba sarda:
Diffondere la conoscenza e l’uso della lingua sarda - L’attenzione alla cultura delle persone è rappresentata anche dalla volontà di mantenere e rafforzare la promozione dell’insegnamento della lingua sarda, da inserire nell’offerta formativa delle istituzioni scolastiche. Obiettivo principale è quello di favorire l’insegnamento della lingua sarda, all’interno dell’orario curricolare laddove ciò sia possibile, in relazione alle singole autonomie scolastiche, per raggiungere in tal modo la piena crescita identitaria dei sardi con l’inserimento di materie specifi che come l’archeologia, la storia dell’arte e delle tradizioni popolari in Sardegna”.
La Regione favorirà l’uso delle nuove tecnologie per valorizzare il patrimonio di identità, storia, lingua, tradizioni e produzioni del popolo sardo, da garantire attraverso una mirata politica di sussidi, ma soprattutto con un forte investimento diretto, per mettere a disposizione in forma virtuale di tutti il nostro patrimonio culturale. Contribuirà, inoltre, a sostenere un adeguato sviluppo dell’editoria sarda, con un’attenzione particolare alle forme elettroniche e digitali, per le quali dovrà essere assicurata la massima fruizione nel pieno rispetto dei diritti di autore. Tali linee di intervento delle politiche culturali regionali trovano riscontro nell’ambito della programmazione dei nuovi fondi comunitari 2007-2013”.
Dae ue moghet custa borta chi sa Regione at dadu a sa chistione de sa limba e de sa cultura de sos sardos? Dae unu cunsideru chi medas bias ant pesadu sos chi ant iscritu in custu blog: si si cheret chi in sa sotziedade sarda b'apat unu respetu non petzi formale pro s'identidade, tocat de nche imbolare a s'arga s'economitzismu chi l'at guvernada dae lustros meda. Custu cuntzetu gasi est espressadu in su Pranu in argumentu: “Per decenni lo sviluppo in Sardegna è stato affidato a fattori materiali che si sono rivelati incapaci di determinare stabili effetti positivi sulla società e sull’economia della Sardegna”.
Custu papiru de sa Regione non tenet nùmeros: est un'inditu de cosas de fàghere. Sos nùmeros ant a èssere postos in sa Lege finantziària chi luego at a èssere arresonada e aproada dae su Consìgiu regionale. Est tando chi s'at a bìere si sa Regione, ponende sa limba sarda e sa cultura nostra in unu documentu econòmicu, pròpiu comente at pedidu su Comitadu pro sa limba sarda, at leadu finas un'impinnu econòmicu o sunt petzi paràulas, galanas ma paràulas.
Non mi so illudende chi sos inimigos de sa limba sarda e de sas àteras limbas de Sardigna pesent una pandela bianca e si rendant. Inimigos bi n'at in sa polìtica, ma sos prus sunt foras de su Consìgiu regionale: in su sistema mediàticu, mescamente, e in mesu de sas fortzas sotziales chi timent a bentu sa dispedida de s'economitzismu, in intro de sas univesidades chi sos annos colados ant dèpidu torrare a s'Istadu su dinare chi no ant impreadu pro sa limba sarda comente lis imperaiat sa lege 482, in mesu de professores universitàrios chi ant fatu, pagados, master de limba sarda faeddende in italianu.
Sos inimigos sunt meda e nd'ant a fàghere a pede e a carru pro bìnchere sa pelea insoro. Tocat a sos chi istimant su sardu (e su gadduresu, su tataresu, su catalanu de S'Alighera, su tabarchinu) fàghere a manera chi siant bintos.

Nessun commento: